veelgestelde vragen
welkom bij onze FAQ over non-binaire onderwerpen
Gender is een breed en divers spectrum, en het begrijpen van non-binaire identiteiten is een belangrijke stap naar een inclusievere en meer respectvolle samenleving. Of je nu meer te weten wil komen over jouw eigen genderidentiteit, een non-binaire vriend wil ondersteunen of gewoon wil bijleren over dit interessant onderwerp, je bent op de juiste pagina beland!
We hebben enkele veelgestelde vragen gebundeld in drie categorieën:
- Algemene FAQ: Basisinformatie over non-binaire identiteiten en ervaringen.
- Als je non-binair bent of twijfelt aan jouw genderidentiteit: Advies en informatie voor wie non-binair vragen heeft rond de eigen genderidentiteit.
- Voor familie, vrienden, leerkrachten of collega’s: Tips om non-binaire personen in je omgeving te ondersteunen en hen met respect te behandelen.
Ontdek de antwoorden, informeer jezelf en ga samen met ons op weg naar een wereld, waarin iedereen zichzelf mag zijn.
Algemene FAQ
Wat betekent het om non-binair te zijn?
Non-binair zijn betekent dat je genderidentiteit niet of niet helemaal samenvalt met de categorieën man of vrouw. Sommige non-binaire personen identificeren zich gedeeltelijk met de binaire genders (man en vrouw), anderen voelen dat ze volledig buiten deze categorieën vallen. Sommigen ervaren hun gender als fluïde, wat betekent dat het van dag tot dag of over langere periodes kan veranderen. Non-binair is een overkoepelende term en niet alle non-binaire personen identificeren zich op dezelfde manier.
Is non-binair zijn een trend?
De laatste jaren zijn er meer en meer mensen die “uit de kast zijn gekomen” als non-binair en openlijk uitkomen voor hun genderidentiteit. Hierdoor zijn sommigen gaan denken dat non-binair zijn een trend is, iets dat vroeger niet bestond of veel minder voorkwam. Dit is natuurlijk niet waar. Door een betere voorlichting en een bredere acceptatie in de maatschappij zijn mensen sneller geneigd om hun non-binaire genderidentiteit openlijk te uiten. Daardoor zijn non-binaire personen zichtbaarder geworden.
Wat zijn voornaamwoorden?
Voornaamwoorden zijn woorden die we gebruiken om naar personen te verwijzen in plaats van hun naam. Deze woorden weerspiegelen iemands genderidentiteit. Enkele voorbeelden zijn hij/hem, zij/haar, die/hen (genderneutrale voornaamwoorden). Mensen kunnen er in de loop van de tijd voor kiezen om hun voornaamwoorden te veranderen en sommige personen gebruiken meerdere sets voornaamwoorden om hun identiteit te weerspiegelen, zoals hij/hen of zij/hen.
Wat is het verschil tussen de termen non-binair en transgender?
De term transgender wordt gebruikt om mensen te beschrijven die zich niet identificeren met het gender, dat hen bij geboorte werd toegewezen. Sommige transgender personen zijn non-binair, wat betekent dat hun gender niet binnen de binaire categorieën “man” en “vrouw” past.
Met welke gezondheidsuitdagingen krijgen non-binaire personen zoal te maken?
Non-binaire personen ondervinden vaak moeilijkheden bij het verkrijgen van zowel algemene medische zorg als genderbevestigende zorg. Een voorbeeld daarvan is het verplicht moeten kiezen tussen man of vrouw op medische formulieren. Daarnaast zorgen maatschappelijke stigma’s en een algemeen gebrek aan acceptatie er ook voor dat mentale gezondheidsproblemen vaak voorkomen.
Kunnen non-binaire personen een medische transitie ondergaan?
Ja, non-binaire personen kunnen ervoor kiezen om een medische transitie te ondergaan, zoals hormoontherapie of operaties. Hiermee kunnen ze hun fysieke verschijning afstemmen op hun genderidentiteit. Sommige mensen willen bijvoorbeeld een mastectomie ondergaan (vaak “top surgery” genoemd) of hormonen nemen zonder alle aspecten van een binaire transitie na te streven. Een medische transitie is volledig optioneel en bepaalt iemands genderidentiteit niet. Het moet ook in overweging worden genomen dat sommige mensen mogelijk niet in staat zijn om een medische transitie te ondergaan om financiële, medische of andere redenen.
Indien je non-binair bent of aan je genderidentiteit twijfelt
Ik denk dat ik non-binair ben – wat nu?
Dat is helemaal ok! Genderexpressie is een heel persoonlijk iets. Je hoeft niet alle antwoorden te hebben of meteen een label te vinden dat perfect bij je past. Geef jezelf de tijd om na te denken en jouw genderidentiteit te verkennen. Wat geeft je een goed gevoel? Welke looks maken je helemaal blij? Het ontmoeten van andere non-binaire mensen kan je helpen om een gemeenschap te vinden waarbinnen je je goed voelt en waarbij je terecht kan met jouw twijfels en vragen.
Goed om te weten: De Let’s Talk About Non-Binary rondetafels zijn er ook voor mensen die (nog) over hun genderidentiteit twijfelen. Als je denkt dat je misschien non-binair bent, maar het nog niet zeker weet, ben je dus steeds welkom bij ons.
Moet ik mijn naam veranderen als ik non-binair ben?
Helemaal niet. Sommige non-binaire personen kiezen ervoor om een nieuwe naam te gebruiken die beter past bij hun genderidentiteit, anderen voelen zich comfortabel met hun huidige naam of kiezen ervoor om een bijnaam te gebruiken. Er is geen “juiste” manier om dit aan te pakken, het gaat erom wat voor jou goed voelt.
Ben ik wel "non-binair genoeg"?
Non-binair zijn gaat over hoe jij je voelt, niet over het passen in een bepaald beeld. Je hoeft er niet op een bepaalde manier uit te zien of je op een bepaalde manier te voelen en te gedragen om je als non-binair te identificeren. Druk jezelf uit zoals jij dat wilt. In ons collectief zijn non-binaire personen welkom zoals ze zijn en is er geen genderbeleid. Kom zoals je bent, wees jezelf, en druk je gender uit zoals jij dat wilt. Bij Let’s Talk About Non-Binary zal niemand oordelen of zeggen/denken dat jij er niet bijhoort. Wij staan achter jou, luisteren naar jouw vragen en bedenkingen en ondersteunen je waar nodig.
Kan ik me als non-binair identificeren en me toch op een traditioneel mannelijke of vrouwelijke manier kleden?
Zeker en vast! Kleding is slechts één manier van zelfexpressie en bepaalt je gender niet. Of je nu een avondjurk, een joggingbroek of iets daartussenin draagt, jouw identiteit als non-binair persoon is geldig. Sommigen vinden het fijn om met genderneutrale mode te experimenteren, anderen verkiezen comfortabele kleding en trekken zich daarbij niets aan van de maatschappelijke gendernormen.
Hoe ga ik het best om met mensen die mij misgenderen?
Misgenderd worden is frustrerend en kan je kwaad of triest maken. Als je je veilig voelt, kan je de persoon in kwestie rustig corrigeren en iets zeggen in de trend van: “Mijn voornaamwoorden zijn die/hen”. Indien de persoon je daarna herhaaldelijk en opzettelijk misgendert, kan je gerust duidelijke grenzen stellen. Dit is echter niet altijd mogelijk; jouw veiligheid en mentaal welzijn zijn primordiaal. Vergeet ook niet dat je niet iedereen hoeft voor te lichten over jouw gender. Daarvoor hebben we natuurlijk ook Google.
Je omringen met mensen die je ondersteunen en jouw genderidentiteit respecteren, kan een groot verschil maken en een positief effect hebben op jouw welzijn.
Is het mogelijk om mijn gendermarker officieel naar “X” te veranderen in België?
Helaas is het in België (nog) niet mogelijk om je gendermarker naar “X” te veranderen of een andere neutrale gendermarker te gebruiken. Dit betekent dat veel non-binaire mensen hun gendermarker niet kunnen aanpassen of aarzelen om hun gendermarker te veranderen zodat die (beter) overeenstemt met hun genderidentiteit.
Voor familie, vrienden, leraars en collega's van non-binaire personen
Wat moet ik doen als iemand zich als non-binair uit?
Wanneer iemand ervoor kiest om je te vertellen dat die non-binair is, betekent dat die je vertrouwt en ervan uitgaat dat je hun genderidentiteit zal accepteren. Reageer dus rustig en positief. Zorg ervoor dat je de aangegeven naam en voornaamwoorden gebruikt wanneer je met de non-binaire persoon in kwestie praat, maar ook wanneer je naar hen verwijst in een gesprek met derden. Niet alle non-binaire personen gebruiken dezelfde voornaamwoorden en het is dus helemaal ok dat je niet meteen helemaal mee bent. Je zal misschien af en toe nog foutjes maken (een kleine verontschuldiging en rechtzetting zijn in dit geval helemaal op hun plaats). Open en respectvolle communicatie is in deze situatie essentieel.
Als het gaat om iemand die je net hebt ontmoet, kan je natuurlijk de naam en voornaamwoorden gebruiken, waarmee die zich heeft geïntroduceerd. Heb je dit niet goed gehoord of ben je niet zeker over hoe je de voornaamwoorden in kwestie moet gebruiken? Wees dan niet bang om dit aan te geven en meer vragen te stellen.
Als het gaat om iemand die je al kende voordat die als non-binair uit de kast kwam, zijn er enkele vragen die je kan stellen, waarmee je de persoon in kwestie kan laten weten dat je hen respecteert:
- Wil je dat ik een andere naam gebruik? Zo ja, dewelke?
- Welke voornaamwoorden kan ik vanaf nu voor jou gebruiken?
- Is er iets dat ik kan doen om ervoor te zorgen dat je je comfortabel voelt bij mij?
Sommige woorden zijn sterk gegenderd en kan je best vermijden wanneer je met/over een non-binair persoon praat. Woorden die familiale relaties beschrijven hebben vaak een genderneutrale vorm: broer/zus => sibling (uit het Engels), moeder/vader => ouder, oma/opa => grootouder. Indien je twijfelt, aarzel niet om het aan de persoon zelf te vragen.
Als deze persoon je goede vriend, partner of familielid is, onthou dan zeker dat die nog steeds dezelfde persoon is en dat jullie relatie niet drastisch hoeft te veranderen. Gender definieert onze persoonlijkheid niet en een “coming-out” is geen reden om afstand te nemen van iemand die je graag ziet. Wil je de persoon nog beter ondersteunen? Dan kan je actief op zoek gaan naar meer informatie of zelfs mee een activistische rol opnemen door deel te nemen aan protestacties of organisaties te ondersteunen die LGBTQI+-personen helpen. In sommige steden zijn er speciale organisaties voor familieleden van transgender personen.
Hoe vraag ik op een respectvolle manier naar iemands voornaamwoorden?
Je kan dit op een beleefde manier vragen door iets te zeggen zoals: “Welke voornaamwoorden gebruik je?” Dit toont respect en een bereidheid om te leren. Je kan natuurlijk ook jezelf eerst voorstellen met je eigen voornaamwoorden, bijvoorbeeld: “Hallo, ik ben Sofie en ik gebruik de voornaamwoorden zij/haar. En jij?” Dit normaliseert het vragen naar voornaamwoorden en creëert een veilige ruimte voor non-binaire personen om zich voor te stellen.
Wat te doen als ik per ongeluk het verkeerde voornaamwoord gebruik?
Als je moeite hebt om iemands voornaamwoorden te onthouden of nog moet wennen aan de nieuwe voornaamwoorden van iemand die je al lang kent, kan het gebeuren dat je af en toe het verkeerde voornaamwoord gebruikt. Dat is niet erg, zolang je jezelf verbetert van zodra je een fout maakt en je hiervoor even kort verontschuldigt. Corrigeer jezelf gewoon wanneer je een fout opmerkt en blijf proberen. Geef niet op en blijf proberen tot je de juiste voornaamwoorden onder de knie hebt.
Hoe kan ik mijn non-binaire dierbare steunen?
Het ondersteunen van een non-binair familielid of een non-binaire vriend/partner begint met het respecteren van hun naam, voornaamwoorden en genderidentiteit. Informeer jezelf over non-binaire kwesties, zodat de persoon in kwestie zich niet verplicht voelt om je “op te leiden”. Bied emotionele steun waar nodig en sta op voor hen wanneer je merkt dat die niet gerespecteerd of gekleineerd wordt. Kleine acties, zoals het corrigeren van iemands voornaamwoorden, laten zien dat je achter hen staat.
Hoe praat ik over mijn non-binaire dierbare met anderen?
Respecteer hun privacy en keuzes. Vraag de persoon hoe die wil dat je naar hen verwijst wanneer je met anderen spreekt en of het oké is om hun genderidentiteit te delen. Zet altijd hun welzijn en veiligheid op de eerste plaats, niet de nieuwsgierigheid van anderen.
Mijn student/werknemer is non-binair. Hoe kan ik ervoor zorgen dat die zich goed voelt op school/op het werk?
Het creëren van een inclusieve omgeving voor een non-binaire student of werknemer vraagt om enkele bewuste inspanningen en aanpassingen. Hier zijn enkele stappen die je kan nemen om hen te ondersteunen:
- Respecteer hun voornaamwoorden en naam.
Vraag je student of werknemer welke voornaamwoorden die gebruikt en zorg ervoor dat je deze, samen met hun gekozen naam, consequent gebruikt in alle interacties. Als je een fout maakt, bied dan kort je excuses aan, corrigeer jezelf en ga verder zonder er onnodig veel aandacht aan te besteden. - Normaliseer het delen van voornaamwoorden.
Creëer een inclusieve omgeving door het delen van voornaamwoorden voor iedereen te normaliseren. Voeg bijvoorbeeld je eigen voornaamwoorden toe aan je e-mailhandtekening, naamkaartjes enz. Hiermee laat je zien dat je open staat voor genderdiversiteit en creëer je een veilige plek voor non-binaire personen. - Gebruik inclusieve taal.
Vermijd gegenderde taal zoals “dames en heren” of “meneer” en “mevrouw.” Gebruik in plaats daarvan neutrale termen zoals “hallo iedereen,” “dag team,” “beste studenten” of “beste collega’s.” Zorg ervoor dat je bij het opstellen van een beleid of het aanspreken van groepen taal gebruikt die niet enkel op vrouwen en mannen, maar ook op non-binaire personen gericht is. - Voorzie genderneutrale faciliteiten.
Zorg er indien mogelijk voor dat er genderneutrale toiletten en/of omkleedruimtes beschikbaar zijn en dat deze ook duidelijk worden aangeduid. Dit helpt non-binaire personen zich comfortabel te voelen en vermindert stress bij het gebruik van deze faciliteiten. - Respecteer de privacy en vertrouwelijkheid van de persoon in kwestie.
Als jouw student of werknemer hun non-binaire identiteit met je deelt, vraag hen dan hoe die wenst dat er met deze informatie wordt omgegaan. Vermijd het delen van de genderidentiteit met anderen, tenzij de non-binaire persoon expliciet toestemming heeft gegeven. - Informeer jezelf en maak ook anderen bewust over genderthema’s.
Neem zelf het initiatief om meer te leren over non-binaire identiteiten via leesmateriaal (internet, boeken), workshops of opleidingen over genderdiversiteit. Dit voorkomt dat de student of werknemer in kwestie de tijd en energie moet nemen om jou hierover voor te lichten. Overweeg ook om voorlichtingssessies te organiseren op de werkplek of op school om een inclusieve cultuur te bevorderen. - Pas systemen en beleid aan.
Evalueer de het beleid alsook de formulieren en databases van je werkplek of school en zorg ervoor dat deze inclusief zijn. Zo kan je bijvoorbeeld een derde genderoptie invoeren op formulieren en het gebruik van “die/hen”-voornaamwoorden invoeren. Flexibele kledingvoorschriften kunnen ook bijdragen aan meer inclusiviteit.
Deze initiatieven creëren een veilige en respectvolle omgeving waarin non-binaire personen zich gezien en gewaardeerd voelen.
Nog vragen?
Vond je niet de informatie die je zocht? Neem gerust contact met ons op – we helpen je graag verder! Je kan ook onze pagina met hulpmiddelen bekijken voor meer informatie.